Transitiepremie Vlaamse Starters

Om de – soms moeilijke – overstap of “transitie” van werkloosheid naar ondernemerschap te ondersteunen, voorziet de Vlaamse Regering een premie gedurende de eerste 24 maanden van opstart van een eigen zaak. Het gebrek aan kapitaal of financiële middelen is vaak één van de grote drempels bij aanvang van het ondernemerschap. Deze premie kan, gezien vanuit het oogpunt van financiële zekerheid en veiligheid, een extra stimulans zijn om werklozen met een concreet ondernemersidee aan te moedigen om de stap naar het ondernemerschap te zetten.

Een uitkeringsgerechtigde werkloze die een zelfstandige activiteit start in hoofdberoep, verliest het recht op een uitkering en dreigt zo in een onzekere financiële situatie terecht te komen. De filosofie van de transitiepremie is net om deze onzekerheid deels weg te nemen.

Om in aanmerking te komen voor de transitiepremie moet de starter gelijktijdig aan volgende voorwaarden te voldoen:

• Hij/zij is gestart als zelfstandige in hoofdberoep na 14 maart 2018, is aangesloten bij een sociale verzekeringskas, beschikt over een ondernemingsnummer en blijft zelfstandige in hoofdberoep gedurende de hele periode van de toekenning van de transitiepremie.
• Hij/zij heeft met succes een prestarterstraject (zie verder) afgerond, maximaal 6 maanden voor de start als zelfstandige in hoofdberoep.
• De onderneming is gevestigd in het Vlaamse Gewest gedurende de hele periode waarin de transitiepremie wordt toegekend. 
• De aanvrager is minstens 45 jaar oud en heeft de wettelijke pensioenleeftijd niet bereikt in de maand van de opstart als zelfstandige in hoofdberoep.
• De aanvrager is ingeschreven bij VDAB als niet-werkende werkzoekende.
• Hij/zij is uitkeringsgerechtigd op de dag voor de start als zelfstandige in hoofdberoep. 

Volgende uitkeringen komen in aanmerking:

• Uitkeringsgerechtigd volledig werkloze.
• Als rechthebbende op maatschappelijke integratie, een leefloon genieten.
• Als rechthebbende op maatschappelijke hulp, financiële steun genieten.
• Als erkend arbeidsongeschikte de toelating hebben gekregen van de adviserende arts van uw ziekenfonds om het werk te hervatten.
• Als rechthebbende op het overbruggingsrecht voor zelfstandigen, de financiële uitkering genieten.

Het speelt geen rol of de starter een eenmanszaak opricht, of als zelfstandige in een vennootschapsvorm werkt: een vennootschap overneemt, instapt in bestaande vennootschap als zaakvoerder, bestuurder, vennoot, ... Een helper van een zelfstandige valt (in tegenstelling tot een mandataris van een vennootschap) niet onder de definitie van ‘zelfstandige in hoofdberoep’ en komt bijgevolg niet in aanmerking voor de Transitiepremie.

In sommige situaties kan de starter geen aanspraak maken op een premie. Zo mag de transitiepremie niet gecumuleerd worden met subsidies of premies voor beginnende zelfstandigen toegekend door andere gewestoverheden dan de Vlaamse overheid.

De werkloosheid mag niet veroorzaakt zijn door de stopzetting of de arbeidsvermindering als loontrekkende met als doel het verkrijgen van de transitiepremie.

De aanvrager verbindt zich ertoe om gedurende de volledige toekenningsperiode geen diensten te verrichten als zelfstandige ten voordele van of in opdracht van de laatste werkgever bij wie de ondernemer in dienst was of van de groep waartoe de werkgever behoort.

Een (gewezen) zelfstandige kan geen nieuwe transitiepremie aanvragen binnen een periode van 6 jaar na de laatste uitbetaling van de transitiepremie.

De transitiepremie is een maandelijkse bruto premie die maximaal 2 jaar uitgekeerd wordt. De premie daalt naargelang de duur van het traject van 1000 EUR tot 300 EUR per maand. De eerste premie wordt betaald ten vroegste op het einde van de maand volgend op de aanvraag van de premie. Nadien gebeurt de uitbetaling als volgt:

^{Tabel 1: Overzicht maandelijkse uitbetalingen premie}

De maandelijkse premie blijft enkel van toepassing zolang de ondernemer blijft voldoen aan alle voorwaarden gedurende de volledige periode van de transitiepremie. Hij brengt daarom het departement onmiddellijk op de hoogte van elke wijziging die betrekking heeft op de toekenningsvoorwaarden van de premie (bijv. stopzetting zelfstandige activiteit, verhuis de vestiging buiten het Vlaamse Gewest).

Bij ziekte wordt de premie opgeschort en wordt de resterende termijn toegevoegd aan de 2 jaar, waardoor de ondernemer het recht behoudt op het maximale aantal maandelijkse premies.

De starter kan de transitiepremie alleen online aanvragen en wel binnen de 3 maanden na de start als zelfstandige in hoofdberoep. De ondernemer krijgt onmiddellijk een bevestigingsmail en binnen de maand een formele ontvangstmelding. Als de aanvraag onvolledig is worden de ontbrekende gegevens opgevraagd, maar als het dossier drie maanden na de indiening van de aanvraag nog niet volledig is, vervalt de aanvraag.

Als het dossier volledig is, krijgt de ondernemer binnen de 30 dagen een beslissing en een overzicht van de betalingstijdstippen. Is de beslissing negatief, dan worden de motieven voor het niet-toekennen van de premie meegedeeld.

De opstart van de transitiepremie zal in verschillende fasen verlopen.
In een eerste fase (vanaf 15 maart 2018) zal er een webformulier beschikbaar zijn op werk.be het welk de aanvrager volledig (online) moet invullen en de nodige bijlagen moet toevoegen. 

In de tweede fase komt er een online web-toepassing, waarbij alle checks automatisch gebeuren door een automatische gegevensuitwisseling met andere overheden, zodat de aanvrager op dat ogenblik nog maar een heel beperkt aantal gegevens (bijv. ondernemingsnummer en rijksregisternummer) zal moeten invullen en geen bijlagen meer zal moeten toevoegen (met uitzondering van het attest van het prestarterstraject).

Een prestarterstraject focust op de voorbereiding van de opstart van een eigen onderneming: hoe een ondernemings- en financieel plan opstellen, de haalbaarheid van het ondernemersidee beoordelen, enz. Dit moet de kandidaat-ondernemer helpen een realiseerbaar ondernemingsidee op te starten.

Dit 6 weken durende traject beslaat minimaal de volgende thema’s:

• de opmaak van een goed uitgewerkt en haalbaar businessplan;
• het versterken van de algemene ondernemerscompetenties.

Na een positieve evaluatie van het prestarterstraject, reikt de dienstverlener hierover een gunstigattest uit.

De deelnemer heeft zes maanden de tijd – na het succesvol beëindigen van het prestarterstraject – om zich als zelfstandige in hoofdberoep in te schrijven, als hij/zij de transitiepremie wil genieten.

De prestarterstrajecten worden door minister Muyters bepaald op voordracht van het departement Werk en Sociale Economie, VDAB, VLAIO en Syntra Vlaanderen. Deze organisaties zijn vertegenwoordigd in de commissie Transitiepremie. Deze commissie behandelt de aanvragen van dienstverleners om in aanmerking te komen als prestarterstraject en waakt over de vormelijke en inhoudelijke criteria die in het besluit Vlaamse Regering gesteld worden aan de dienstverleners en de prestarterstrajecten.

De goedgekeurde prestarterstrajecten worden bekendgemaakt op www.werk.be.

[1]22 DECEMBER 2017. - Decreet van 22 december 2017 houdende een premie om de transitie van werkzoekenden naar ondernemerschap te stimuleren
Bron: www.werk.be