Sneltesten op de werkvloer zijn mogelijk

In bedrijven en sectoren waar telewerk onmogelijk is, kunnen sneltesten ingezet worden. Momenteel werkt het coronacommissariaat aan een lijst met zogenaamde ‘risicovolle bedrijven’.

Sneltests kunnen ingezet worden in het kader van ‘clusterbeheer’. Clusterbeheer is de opvolging van laagrisicocontacten en clusterbesmettingen in de bredere bedrijfspopulatie (waarin de cluster zich voordoet). De arbeidsarts kan alle werknemers, of een deel van de werknemers, op geregelde tijdstippen (bv. 2x/week) aan een (snel)test onderwerpen. Dat kan gedurende een bepaalde termijn die door de arbeidsarts vastgelegd wordt en verlengd kan worden naargelang het aantal geregistreerde besmettingen.

Je vraagt je nu misschien af of sneltesten ook buiten het kader van clusterbeheer ingezet worden? Het kan, maar enkel onder strekte voorwaarden. Op basis van het profiel van de onderneming, de aard van de activiteiten of een verhoogde viruscirculatie in de regio, kan de arbeidsarts bepalen of een preventieve screening van bepaalde categorieën werknemers, die aanwezig moeten zijn op de werkvloer, nodig is. Deze beslissing maakt hij eventueel in samenspraak met de regionale gezondheidsinspecteur en/of de arts-sociaal inspecteur van de Algemene Directie Toezicht Welzijn (FOD WASO) op het werk. De uiteindelijke beslissing moet in overleg met de werkgever én met inachtneming van het sociaal overleg worden genomen.

De arts-sociaal inspecteur van de Algemene Directie Toezicht Welzijn op het werk van de FOD WASO kan, in het kader van clusterbeheer of als een aanvullende maatregel in verband met de bestrijding van virusoverdracht, de arbeidsarts verzoeken om gedurende een door deze inspecteur vastgestelde periode op geregelde tijdstippen repetitieve tests te voorzien voor op de werkvloer aanwezige personen.

De sneltesten moeten afgenomen worden door medisch geschoolde personen onder toezicht van de arbeidsarts van de arbeidsgeneeskundige dienst. Testkits moeten rechtstreeks aan de arbeidsgeneeskundige diensten bezorgd worden, en in geen enkel geval aan de werkgever.

Sinds kort zijn er ook zelftesten beschikbaar voor iedereen. Wat de implicaties hiervan zijn voor werkgevers, lees je in deze blog.

Bedrijven waar telewerk onmogelijk is, kunnen tot 1 mei voor hun personeel gratis coronasneltests bestellen bij de federale overheid. Het aanbod geldt zolang de voorraad strekt. De bestelling is beperkt tot twee sneltests per werknemer voor vier weken. Dit komt neer op acht gratis tests per werknemer.

Let wel: De bestelling loopt via de arbeidsgeneeskundige diensten. De testkits moeten rechtstreeks aan hen bezorgd worden, en in geen enkel geval aan de werkgever.

De kosten voor het afnemen en de registratie van de sneltesten door de arbeidsarts of verpleegkundige van de preventiedienst, worden wel doorgerekend aan werkgevers in preventie-eenheden of euro voor A,B, C+ bedrijven of volgens de wettelijke minimumtarieven van externe preventiediensten bij kleinere bedrijven.

De testen kunnen enkel worden afgenomen bij werknemers waarbij er een mogelijk verhoogd risico is op virusoverdracht. De preventieadviseur-arbeidsarts maakt deze risico-inschatting. Bovendien moeten de sneltesten vrijwillig gebeuren. Je hebt dus toestemming van je medewerkers nodig. Om die reden moet je je werknemers grondig informeren over het doel van de testen.

Daarnaast moet je ook de privacy van je werknemers verzekeren. De testresultaten mogen in geen enkel geval met werkgever worden gedeeld.

Bij een negatief testresultaat kan de medewerker aan het werk blijven. Maar een negatief testresultaat wil niet noodzakelijk zeggen dat men niet besmettelijk is. Personen met een relatief lage virale lading worden immers niet gedetecteerd. Of je nu wel of geen sneltesten inzet, je blijft als werkgever verplicht om de preventiemaatregelen, zoals bepaald in deze generieke gids/sectorgidsen, na te leven.

Bij een positief testresultaat, moet de medewerker meteen in isolatie en wordt de contactopsporing gestart. De arbeidsarts kan oordelen dat een bijkomende PCR-test nodig is om zekerheid te verschaffen.

Tot slot is het belangrijk om te benadrukken dat het uitvoeren van sneltesten een aanvullende maatregel is, die de bestaande preventiemaatregelen op de werkvloer niet vervangt. Sneltesten mogen geen middel zijn om een afwijking te verkrijgen op de quarantaineverplichting, en ze zijn evenmin een reden om niet meer te telewerken.

Als werkgever mag je niet zelf vragen aan de werknemers of ze besmet zijn met COVID‑19. Enkel de arbeidsarts mag deze vraag stellen in het kader van preventiemaatregelen om de verspreiding van het virus op de werkvloer te voorkomen. De arbeidsarts is gebonden door het beroepsgeheim en mag je daarom niet meedelen welke werknemer besmet is. Hij kan je enkel inlichten dat er besmettingen zijn, om zo bepaalde noodzakelijke preventiemaatregelen te nemen.

Als werkgever kan je natuurlijk wel op de hoogte zijn van bepaalde besmettingen, bijvoorbeeld omdat de besmette werknemer dit spontaan of omdat dit af te leiden is uit quarantainegetuigschriften of uit de informatie die je van de arbeidsarts krijgt. In dit geval is het belangrijk om de privacy van deze medewerker te respecteren en met de nodige voorzichtigheid met deze informatie om te gaan. Je mag de namen van besmette medewerkers niet intern of extern bekendmaken.