Educatief verlof: planningsregels

Een nieuw school- en academiejaar luidt een nieuwe mogelijkheid in voor werknemers om een opleiding, erkend in het kader van het betaald educatief verlof, te starten. Het educatief verlof laat de werknemer toe om met behoud van zijn (begrensd) loon van het werk afwezig te zijn om zich bij te scholen. Het saldo aan verlofuren hangt af van de aard van de opleiding, van de overlap met de arbeidstijd en van het aantal effectief gevolgde lessen. Let wel: in Vlaanderen wijzigt de regeling vanaf het volgend schooljaar 2019-2020 (zie in dat verband ons nieuwsbericht van 24 juli 2018). 

Voor opleidingen die volgens een schooljaar worden georganiseerd, moet de werknemer uiterlijk op 31 oktober de aanvraag van het verlof bij de werkgever indienen. Het educatief verlof wordt ingepland en opgenomen tussen de start en het einde van de opleiding (laatste examen van de eerste zittijd). De werknemer kan het verlof opnemen voor het bijwonen van cursussen, maar ook voor het voorbereiden en afleggen van examens.

Als de werknemer een tweede zittijd heeft, dan mag hij een eventueel saldo aan educatief verlof opnemen tijdens de tweede zittijd, voor zover hij de werkgever een getuigschrift van de tweede zittijd overhandigt. 

De werkgever kan de aanvraag tot educatief verlof niet weigeren. Maar de planning moet wel in onderling overleg tussen werknemer en werkgever gebeuren. Het recht om opleiding te volgen, wordt dan afgewogen tegen de belangen van de organisatie.

De planningsregels van het betaald educatief verlof worden in de onderneming door de ondernemingsraad uitgewerkt of, bij ontstentenis van een ondernemingsraad, in gemeenschappelijk overleg tussen de werkgever en de vakbondsafvaardiging. Is er ook geen vakbondsafvaardiging, dan gebeurt de planning in gemeenschappelijk overleg tussen de werkgever en de werknemers.

• In ondernemingen met minder dan 20 werknemers, kan de werkgever zich verzetten tegen de gelijktijdige afwezigheid van meer dan 10 % van het totaal aantal werknemers. Niettemin moet minstens één werknemer de toestemming krijgen om educatief verlof op te nemen.
• In ondernemingen met 20 tot 50 werknemers, kan de werkgever zich verzetten tegen de gelijktijdige afwezigheid van meer dan 10 % van de werknemers die dezelfde functie uitoefenen. Ook hier moet minstens één werknemer het verlof kunnen opnemen.
• In ondernemingen met meer dan 50 werknemers, kan de werkgever zich verzetten tegen de gelijktijdige afwezigheid van meer dan 10 % van de werknemers die dezelfde functie uitoefenen, op voorwaarde dat minstens één werknemer per functie de toestemming moet krijgen om voor educatief verlof afwezig te zijn. De ondernemingsraad moet vooraf vaststellen wat onder dezelfde functie wordt verstaan.

De planningsregels gelden voor gelijktijdige afwezigheden, niet voor opeenvolgende.

Een geschil hierover kan worden voorgelegd aan het Toezicht op de Sociale Wetten (Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg), die een beslissing kan nemen wanneer de verzoeningsopdracht mislukt. 

Het spreekt voor zich dat het recht op educatief verlof wegvalt wanneer de werknemer de opleiding onderbreekt of stopzet. De werknemer moet de werkgever hiervan binnen de 5 dagen na de stopzetting of onderbreking op de hoogte brengen.

Ook wanneer de werknemer meer dan 10% ongewettigd afwezig is tijdens de lessen, verliest hij het recht op betaald educatief verlof voor een periode van 6 maanden die start op het einde van het schooltrimester voor een opleiding die per schooljaar wordt georganiseerd.

Wilt u meer weten over dit onderwerp? Raadpleeg dan ook afdeling 17 van de Sociale Gids op Trefzeker.

U kunt ook deelnemen aan Afwezig op het werk (schorsing van de arbeidsovereenkomst).
Tijdens deze opleiding van 1 dag overlopen we alle omstandigheden die leiden tot afwezigheid op het werk met de schorsing van de arbeidsovereenkomst als gevolg.

Bronnen
Koninklijk besluit van 23 juli 1985 tot uitvoering van afdeling 6 - toekenning van betaald educatief verlof in het kader van de voortdurende vorming van de werknemers - van hoofdstuk IV van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen, BS 10 augustus 1985.
Herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen, BS 24 januari 1985.