Vriestemperaturen en tijdelijke werkloosheid
Sinds dit weekend worden we geconfronteerd met een heuse winterprik en het ziet er naar uit dat de vriestemperaturen nog enkele dagen zullen aanhouden. Dit heeft gevolgen voor onder andere de bouwsector, althans voor die delen van de sector waar de arbeiders in de openlucht werken, zoals dak-, ruwbouw- en grondwerken. Wanneer slecht weer het werk onmogelijk maakt, dan kan je beslissen dat je werknemers niet meer verder moeten werken. In bepaalde gevallen kan je als werkgever dan ook beroep doen op tijdelijke werkloosheid omwille van slecht weer.
Wat is slecht weer?
Slecht weer verwijst naar meteorologische omstandigheden. Deze moeten er de rechtstreekse oorzaak van zijn dat het werk niet uitgevoerd kan worden. Vorst kan in de bouw een rechtstreekse oorzaak zijn van het niet kunnen uitvoeren van het werk.
Bijvoorbeeld: door de vorst kan de mortel zo hard worden, dat niemand er nog met een truweel (of een troffel) in kan. Dan is vorst de rechtstreekse oorzaak van niet kunnen werken en is tijdelijke werkloosheid omwille van slecht weer mogelijk.
Dit is echter anders wanneer een vrachtauto met grondstoffen door vorst niet op de bestemming aankomt, zodat de werknemers geen materiaal hebben om te werken. Deze situatie geeft geen aanleiding tot tijdelijke werkloosheid omwille van slecht weer, maar eventueel tot een andere vorm van tijdelijke werkloosheid. De vorst vormt immers een onrechtstreekse oorzaak van niet te kunnen werken.
Het slecht weer moet de reden zijn dat het werk onmogelijk wordt. Als het werk alleen maar moeilijker wordt, dan kan er toch nog gewerkt worden. In dat geval is er niet de mogelijkheid werknemers te laten stempelen. Zelfs als het rendement daalt, is er een mogelijkheid om te werken. Pas als het werken echt niet kan, dan kan je je werknemers tijdelijk werkloos stellen omwille van slecht weer.
Werd aan al deze criteria voldaan, dan kunnen de werknemers een uitkering krijgen van de RVA.
Vorstvergoeding in de bouwsector
Wanneer het gaat om tijdelijke werkloosheid wegens vorst of blijvende sneeuw, waarvoor de werknemers in de bouwsector een werkloosheidsuitkering ontvangen, ontvangen zij ook nog een aanvullende vergoeding van Constructiv, het fonds voor bestaanszekerheid van de bouwsector, de zogenaamde vorstvergoeding.
Het is de plaats van tewerkstelling waar er sprake moet zijn van vorst om in aanmerking te komen voor de vorstvergoeding. De opening en de sluiting van periode gebeurt per vergoedingszone op basis van de temperatuur die om 7 uur ’s morgens wordt opgenomen door één of meerdere waarnemingsstations van de zone. In geval van ‘blijvende sneeuw’ (zonder dat de normaal vereiste temperatuurvoorwaarden vervuld zijn) kan de periode open worden verklaard bij de beslissing van de van de Raad van Beheer op advies van een lokaal comité.
Wat moet je doen?
Je moet de werknemers en de RVA verwittigen dat je tijdelijke werkloosheid omwille van slecht weer gaat inroepen.
De werknemers
De bouwsector heeft een iets ruimere mogelijkheid dan andere sectoren om werknemers tijdig te verwittigen dat zij niet hoeven te werken omwille van slecht weer. Een werkgever in de bouwsector mag bij aankomst van de werknemers op het werk nog beslissen dat er niet gewerkt kan worden omwille van slecht weer. Eens de werknemers met hun werk gestart zijn en je als werkgever daarna pas beslist dat het weer het werken verhindert, moet gewaarborgd dagloon betaald worden. M.a.w. in dat geval worden de werknemers voor de rest van dag uitbetaald, terwijl zij niet kunnen werken. In tegenstelling tot andere sectoren, mag je als werkgever uit de bouwsector een verlaagd uurloon toepassen. Het overige wordt in dat geval gecompenseerd door de toekenning van weerverletzegels
De RVA
Je mag zeker niet vergeten om een melding van de eerste werkloosheidsdag te doen bij de RVA. Enkel wanneer je gedurende de betrokken kalendermaand al een mededeling hebt gedaan van een eerste effectieve werkloosheidsdag door werkgebrek om economische oorzaken of om wille van een technische stoornis, moet je dat niet meer doen.
Zag je het slechte weer de activiteitsdag voordien al aankomen, dan mag je dat ook op dat moment aangeven maar niet eerder. Als je bijvoorbeeld op woensdag het slechte weer al met zekerheid kon voorspellen, dan mag je dan al de aangifte aan de RVA doen voor de activiteitsdag op donderdag. Je doet de aangifte steeds uiterlijk de eerstvolgende werkdag, dus in dit geval bijvoorbeeld op vrijdag. Zondagen, feestdagen en vervangende feestdagen worden voor deze procedure niet beschouwd als werkdag. Als de voorafgaande werkdag of de volgende werkdag een zaterdag is, aanvaardt de RVA ook dat de mededeling verstuurd wordt de voorafgaande vrijdag of de volgende maandag.
Verlies verder niet uit het oog dat de aangifte maandelijks moet gebeuren. Is er tijdelijke werkloosheid wegens slecht weer in december en blijkt die te duren tot in januari, dan moet je de RVA de eerste werkloosheidsdag van januari ook meedelen. Ook hier kan dit de eerste activiteitsdag van januari zelf zijn of de activiteitsdag ervoor of erna.
Constructiv
Het fonds voor bestaanszekerheid komt tussen bij vorst en blijvende sneeuw. Ook met deze dienst moet er contact genomen worden binnen de 30 dagen na het einde van het kwartaal van werkhervatting. De site van Constructiv laat ook toe achteraf na te gaan of op de plaats van tewerkstelling sprake was van vorst.
Het slecht weer is gedaan
In dat geval verwittig je je werknemers dat zij het werk moeten hervatten. Zij moeten aan dat bericht gevolg geven.