Staking of pedagogische studiedag op school: welke rechten hebben werkgevers en werkende ouders?
Op 26 november aanstaande is een stakingsdag in het Franstalige onderwijs aangekondigd. Als de school sluit en de werknemer geen andere opvang kan voorzien voor zijn kind, moet hij op zoek naar een alternatief. Hetzelfde geldt als er een pedagogische studiedag is gepland. Wat zijn de mogelijkheden?
Opvang door de school
In principe moeten scholen opvang aanbieden op stakingsdagen of pedagogische studiedagen. Maar als er te weinig leerkrachten en/of toezichters aanwezig zijn om een correct toezicht te voorzien, kan het schoolbestuur beslissen om de school te sluiten.
Betaald verlof
De werknemer kan vragen om op die dag vakantie op te nemen.
Het moment waarop vakantie genomen wordt en hoe lang vakantie wordt genomen, moeten de werknemer en werkgever echter samen afspreken. Je moet daarover samen tot een akkoord komen. De werknemer kan de dag zelf of de dag na zijn afwezigheid zijn vakantie niet eenzijdig opdringen. Wordt vakantie genomen zonder voorafgaande toestemming, dan kan de werkgever het beschouwen als een ongewettigde en onbetaalde afwezigheid.
Verlof zonder wedde
Heeft je werknemer al zijn verlofdagen al opgenomen, dan zou hij je een dag verlof zonder wedde kunnen vragen. Hier is niet enkel de datum van het verlof, maar ook het recht op zich onderworpen aan het akkoord van de werkgever. Bijgevolg kan de werknemer enkel mits uitdrukkelijk akkoord van de werkgever een verlof zonder wedde overwegen. Is een dergelijk akkoord er niet, dan kan je ook hier uitgaan van een ongewettigde en dus onbetaalde afwezigheid.
Inhaalrust voor overuren
Als algemene regel geldt dat wanneer je werknemer overuren of bijkomende uren heeft gewerkt, hij recht heeft op inhaalrust om deze uren "in te halen". Je zou daarom met je werknemer die eerder in het jaar bijkomende uren of overuren heeft gewerkt, kunnen overeenkomen dat hij inhaalrust neemt als de school staakt of een pedagogische studiedag is gepland.
Houd er rekening mee dat deze inhaalrust in principe alleen achteraf kan plaatsvinden. Je kan je werknemer waarvan je weet dat hij tijdens de kerstperiode zal overwerken bijvoorbeeld geen dag inhaalrust toekennen op 26 november.
Tijdelijke werkloosheid?
In de voorbije “coronaperiode” was de mogelijkheid voorzien om tijdelijke werkloosheid wegens overmacht te nemen wanneer de scholen of de opvang de deuren sloot. Deze mogelijkheid is echter niet van toepassing wanneer de school zou sluiten wegens eens staking of pedagogische studiedag.
Occasioneel telewerk
Sinds 1 februari 2017 is occasioneel telewerk mogelijk voor werknemers. Schoolsluitingen en problemen met kinderopvang kunnen occasioneel telewerk rechtvaardigen, zodat de werknemer actief kan blijven terwijl hij voor zijn kind zorgt.
Verlof om dwingende redenen
Verlof om dwingende redenen is een onbetaald verlof dat toegekend wordt om een dringend familiaal of sociaal probleem. De onverwachte sluiting van de school kan beschouwd worden als een dwingende reden. Dit verlof is onbetaald, tenzij je beslist het uit te betalen of er een betaling voorzien is in je sector.
Dit verlof mag niet verward worden met “klein verlet”, dat een recht is voor bepaalde specifieke omstandigheden. Het is in dit geval niet van toepassing.
Tijdskrediet of “klassiek” ouderschapsverlof
Tijdskrediet en ouderschapsverlof zijn verlofstelsels onderworpen aan voorwaarden en een strikte procedure. Als de werknemer besluit om zijn ouderschapsverlof of tijdskrediet op te nemen om voor zijn kind te zorgen dat niet naar school kan gaan, is dat enkel mogelijk mits een kennisgeving die hij enkele maanden eerder deed aan zijn werkgever. Het is enkel mogelijk om een tijdskrediet of ouderschapsverlof van de ene op de andere dag op te nemen mits het expliciet akkoord van de werkgever.
Bovendien kan het tijdskrediet of ouderschapsverlof enkel worden opgenomen voor een bepaalde minimumperiode. Het is niet mogelijk om dit soort loopbaanonderbrekingen te starten voor een periode van slechts enkele dagen. In dat opzicht biedt ouderschapsverlof een grotere flexibiliteit dan het tijdskrediet, aangezien het eventueel kan worden ingevoerd voor een periode van een week. Om meer te weten te komen over deze flexibiliteit, die mogelijk is dankzij het ouderschapsverlof, aarzel niet om de volgende link raad te plegen.
Tot slot, als je werknemer al een loopbaanonderbreking heeft maar de dag van afwezigheid niet op de stakingsdag valt, kan alleen de werknemer met ouderschapsverlof (en niet in tijdskrediet) overwegen om, met uw toestemming, zijn ouderschapsverlof voor de gelegenheid aan te passen. Hij zou bijvoorbeeld zijn ouderschapsverlof kunnen “plaatsen” op dinsdag 26 november in plaats van woensdag, de gebruikelijke dag van ouderschapsverlof voor die werknemer.