Al gedacht aan de Vlaamse Ondersteuningspremie voor personen met een arbeidshandicap? Nog meer mogelijkheden vanaf 2019!

Vlaanderen heeft haar tewerkstellingsbeleid voornamelijk toegespitst op de volgende drie doelgroepen : jonge werknemers, 55-plussers en personen met een arbeidshandicap.

De eerste twee doelgroepen kwamen al uitgebreid aan bod in een eerder artikel. In dit artikel lees je meer over de Vlaamse ondersteuningspremie – afgekort de VOP - voor personen met een arbeidshandicap.

Als werkgever kan je gebruik maken van de VOP wanneer je een persoon met een arbeidshandicap – of beperking aanwerft of hebt aangeworven. Wanneer je als zelfstandige zelf met een arbeidshandicap – of beperking te kampen hebt, kan je onder bepaalde voorwaarden ook een aanvraag voor jezelf indienen. Hiermee kun je de lagere productiviteit en/of de bijkomende inschakelings – en ondersteuningskosten opvangen waarmee je mogelijk te maken krijgt omwille van deze arbeidshandicap – of beperking.

Er is dus zowel een premie voorzien voor werknemers als een premie waarvan je gebruik kunt maken als zelfstandige. Lees meer over deze maatregelen hieronder.

Werf je als werkgever een persoon aan die te kampen heeft met een arbeidshandicap – of beperking? Dan kom je mogelijk vaker in aanmerking voor deze premie dan je denkt.

Nieuw in 2019! De doelgroep van deze premie wordt vanaf 1 januari 2019 immers nog verder uitgebreid. Niet enkel werknemers met een niet behandelbare arbeidshandicap- of beperking, maar ook werknemers met slechts een tijdelijke arbeidsbeperking (bv. in het kader van progressieve tewerkstelling) komen vanaf dan in aanmerking voor deze compensatie.

Het Besluit dat deze aanpassing bevestigt, werd inmiddels definitief goedgekeurd. Hoewel dit op datum van vandaag nog niet gepubliceerd werd, zou de inhoud daarvan dus niet meer mogen wijzigen. De VDAB werkt wel nog aan een lijst op basis waarvan zij nog een aantal toepassingsgevallen zal bevestigen.

Je komt in aanmerking voor een premie wanneer je tot één van de volgende categorieën van werkgevers behoort :

• Een werkgever uit de privésector ;
• Een lokaal bestuur (gemeente, OCMW..) op voorwaarde dat de werknemer na 1 oktober 2008 is aangeworven;
• Een school;
• Een maatwerkbedrijf (sociale werkplaats of beschutte werkplaats), dat een persoon aanwerft die aan één van de volgende voorwaarden voldoet:
  • Aangeworven vanaf 1 januari 2015;
  • Een doelgroepwerknemer die, na een evaluatie door de VDAB, zonder onderbreking doorstroomt naar een andere functie en waarbij ofwel geen ondersteuning ofwel een veel geringere ondersteuning komt kijken . De functie van begeleider komt hiervoor evenwel niet in aanmerking.

Ook uitzendkantoren kunnen voor eigen werknemers of uitzendkrachten een VOP aanvragen. De procedure en voorwaarden zijn dezelfde als voor een andere tewerkstelling.

Het moet gaan om een werknemer waarvoor je een loon en sociale zekerheid betaalt en die ofwel in Vlaanderen ofwel in een ander land van de Europees Economische Ruimte woont. Aanvragen of verlengingen voor werknemers gedomicilieerd in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest worden vanaf 2019 niet meer aanvaard.

De werknemer moet een arbeidshandicap hebben die door de VDAB officieel wordt erkend. De VDAB beslist hierover op basis van het dossier dat door de werknemer zelf wordt ingediend. Dit zijn enkele voorbeelden die de VDAB op haar website vermeldt: Autisme, slechthorendheid, slechtziendheid, stembandverlamming, chronische depressie, fybromyalgie, epilepsie, een spierziekte, het chronische vermoeidheidssyndroom, schizofrenie,…. maar ook bijvoorbeeld het hebben van een verslavingsverleden, het huis niet uit mogen van de partner, de dreiging om dakloos te worden of het hebben van zware financiële problemen.

Vroeger kon de VOP enkel worden aangevraagd wanneer het ging om een werknemer waarbij geen vooruitgang meer mogelijk was. M.a.w. een situatie die op het eerste zicht ook niet meer zou veranderen en waarbij minstens 20% rendementsverlies werd vastgesteld. Dit is de VOP van onbepaalde duur.

Vanaf 1 januari 2019 verandert dit. De VOP kan vanaf dan ook worden aangevraagd voor andere werknemers die te maken krijgen met een of andere vorm van beperking . We spreken dan van een VOP van bepaalde duur. Een werkgroep binnen de VDAB werkt momenteel nog een lijst uit met mogelijke toepassingsgevallen in dat verband. De volgende situaties werden intussen wel bevestigd in de nota bij het Besluit van de Vlaamse Regering.

Het gaat hier bijvoorbeeld om personen:

• die herstellen of behandeld worden voor kanker;
• met een niet-aangeboren hersenletsel (komen nu pas na één jaar behandeling in aanmerking);
• met psychische problemen die minder dan 5 jaar bij een psychiater in behandeling zijn;
• die revalideren en een progressieve tewerkstelling opstarten;
• die wachten op een transplantatie;

en die hierdoor tijdelijk minder inzetbaar zijn en voorheen niet in aanmerking kwamen. De lijst is in principe niet exhaustief. Het loont dus zeker de moeite om een aanvraag te doen, zodat de VDAB op basis van het dossier kan beslissen.

Deze personen kunnen vanaf 1/1/2019 een recht op een VOP van bepaalde duur bij de VDAB aanvragen, beperkt tot een periode van maximaal 2 jaar. De toegekende premie bedraagt 20% van het geplafonneerd referteloon.

Het geplafonneerd referteloon omvat het brutoloon vermeerderd met de verplichte werkgeversbijdragen, maar verminderd met de ontvangen kortingen daarop.

Mits motivatie kan een verlenging na 2 jaar of een verhoging tot maximum 60% aangevraagd worden. Blijkt nadien toch dat het rendementsverlies stabiel en permanent is, dan kan er mogelijk nog een VOP van ‘onbepaalde’ duur worden toegekend. Deze laatste heeft dan een duurtijd van 5 jaar, en is eveneens verlengbaar.

Hieronder vind je de degressieve premiepercentages voor de VOP van onbepaalde duur. 

Het is niet mogelijk op voorhand het exacte bedrag te bepalen omdat het werkelijk betaald loon als basis dient.

Het bedrag voor een voltijdse tewerkstelling is echter maximum het dubbele van het GGMMI.
Bijvoorbeeld: De premie voor de VOP van onbepaalde duur voor een voltijdse werknemer in het kwartaal van aanwerving bedraagt maximaal 3.825,14 euro per kwartaal (= 40% x (1.593,81 euro X 2) x 3 maanden) Voor deeltijdse werknemers worden deze bedragen geprorateerd 

De werknemer moet zijn erkenning en dus het recht op de VOP zelf bij de VDAB aanvragen. De VDAB beslist op basis daarvan of het om een recht van bepaalde dan wel onbepaalde duur gaat en geeft deze informatie vervolgens door aan het departement Werkgelegenheid van Werk en sociale economie.

Als werkgever moet je je aanvraag rechtstreeks naar het departement Werkgelegenheid van Werk en sociale economie sturen. Is het recht van jouw werknemer op dat ogenblik nog niet goedgekeurd door de VDAB, dan zal jouw aanvraag tijdelijk 'on hold' worden gezet en word je hiervan op de hoogte gebracht. Je kan de VOP in elke geval pas aanvragen wanneer de werknemer effectief is aangeworven. Doe je de aanvraag later, in principe ook geen probleem, maar dan verlies je wel een gedeelte van het voordeel. Een voorbeeld: Een werkgever vraagt het recht pas aan in het tiende kwartaal. Hij ontvangt gedurende 5 jaar nog maar 20% en verliest het voordeel van de hogere percentages.

De aanvraagprocedure voor de werkgever gebeurt volledig online. Acerta kan deze administratie volledig van je overnemen wanneer je hiervoor het mandaat geeft. Contacteer je dossierbeheerder voor meer informatie.

De VOP voor dezelfde werknemer is niet cumuleerbaar met:

• de vergoeding ontvangen door een erkend inschakelingsbedrijf voor doelgroepwerknemers in de lokale diensteneconomie;
• de premie voor gesubsidieerde contractuelen (gesco);
• tussenkomst in het kader van het derde arbeidscircuit;
• de loonpremie voor een doelgroepwerknemer in een maatwerkbedrijf, sociale werkplaats of beschutte werkplaats;
• loon uitbetaald aan personen tewerkgesteld volgens artikel 60 en 61 betreffende OCMW’s,
• de premie betreffende werkervaring;
• de loonpremie voor invoegwerknemers.

Meer informatie kan worden, opgevraagd bij je dossierbeheerder of kan je nalezen in afdeling 104 van je Sociale Gids op Trefzeker.

Krijg je als zelfstandige zelf te maken met een arbeidshandicap-of beperking? Ook dan kan je een premie aanvragen. 

Dit kan wanneer je zelfstandige in hoofdberoep bent geworden na 1 oktober 2008 of zelfstandige in bijberoep vanaf 1 juli 2016 en daarvoor geen erkenning had voor een tegemoetkoming om de tewerkstelling onder gewone arbeidsvoorwaarden te bevorderen van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (of van één van haar rechtsvoorgangers).

Voorwaarde is wel dat je voldoende bedrijfsactiviteit aantoont. Vanaf 1 januari 2019 wordt ook deze voorwaarde echter gewijzigd met de bedoeling dat je hieraan gemakkelijker kunt voldoen. Vanaf 1 januari 2019 geldt daarom het volgende :

• Je moet een minimum jaarlijks netto belastbaar inkomen hebben van 13.500 euro (15.000 euro tot en met 31 december 2018). Deze informatie wordt gecontroleerd op basis van het fiscale aanslagbiljet van het voorgaande jaar.
• Het niet behalen van dit inkomen zal vanaf 2019 echter niet meer zorgen voor een terugvordering, maar leidt enkel nog tot opschorting van betaling van toekomstige premies en een eventuele verrekening.
• Wanneer dit inkomen niet gerealiseerd wordt omwille van ziekte of stopzetting, wordt daar vanaf 2019 bovendien ook rekening mee gehouden. Zo zal je maar 6/12 van dit inkomen moeten kunnen aantonen, wanneer je gedurende de helft van het jaar ziek bent geweest. In dat geval zal je ook maar gedurende 6 maanden een premie ontvangen.

Ben je minder dan één jaar zelfstandige? Vraag dan een attest leefbaarheid op via het 'Agentschap Innoveren & Ondernemen', via mail: info@vlaio.be of telefonisch via 0800 20 555 om je dossier te ondersteunen Dit zal dan eveneens worden toegekend wanneer je belastbare nettobedrijfsinkomen tijdens het kwartaal van de aanvraag en tijdens de vier volgende kwartalen hoger is dan of geraamd wordt op 13.500 euro.  

De premie voor zelfstandigen bedraagt 40% gedurende het kwartaal van aanvraag en de vier daarop volgende kwartalen en daarna 20% tot en met het twintigste kwartaal, op voorwaarde dat er voldoende bedrijfsactiviteit wordt aangetoond. Mits motivatie kan daarna nog een verlenging worden aangevraagd. Van zodra de bovenvermelde ontwerpwetgeving is gepubliceerd, zou het daarnaast ook mogelijk worden om, mits motivatie en na evaluatie van de VDAB, een verhoogde VOP van 60% aan te vragen.

Voor zelfstandigen wordt de premie berekend op basis van het gewaarborgd gemiddeld minimummaandinkomen (GGMMI) voor een werknemer.
Bijvoorbeeld: In het eerste kwartaal bedraagt jouw premie dus maximaal 1.912,57 euro (= (1.593,81 euro x 3 maanden) x 40%) op basis van het huidige GGMMI.

Wil je als zelfstandige de VOP voor jezelf aanvragen, laat dan eerst je beperking erkennen en vraag het recht aan op deze maatregel bij de VDAB. Daarna kan je de premie online aanvragen bij het departement Wetk – en Sociale Economie.

Meer informatie vind je hier. 

Bronnen:
Besluit van de Vlaamse Regering van 18 juli 2008 betreffende de professionele integratie van personen met een arbeidshandicap.
Nieuwigheden te verwachten in 2019: Ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering van 13 juli 2018 tot uitvoering van het decreet van 4 maart 2016 houdende het Vlaamse doelgroepenbeleid. Voorziene datum van inwerkingtreding : 1 januari 2019, maar voorlopig nog geen publicatiedatum.

Eventuele bijkomende informatie vind je bovendien op de volgende websites van de overheid:
https://www.werk.be/online-diensten/vlaamse-ondersteuningspremie-vop
https://werkgevers.vdab.be/arbeidshandicap/wgvop.shtml