Tot 11 % meer loopbaanonderbrekingen in maanden met corona ouderschapsverlof

Het percentage medewerkers dat in de maanden mei tot augustus loopbaanonderbreking nam, lag in 2020 hoger dan in 2019. In de maanden mei en juni respectievelijk zelfs 9,6 % en 11 % hoger. De stijging in die maanden is niet toevallig: toen werd het corona ouderschapsverlof ingevoerd als extra optie om loopbaanonderbreking te nemen. 

^{Figuur 1:  % medewerkers met loopbaanonderbreking en evolutie 2019-2020}

Annelies Bries, Juridisch adviseur Kenniscentrum Acerta Consult: “We mogen uit onze cijfers concluderen dat medewerkers van de nieuwe optie, corona ouderschapsverlof, dankbaar hebben gebruikgemaakt én dat werkgevers hen daarin zijn gevolgd, want een recht was het corona ouderschapsverlof niet. In september was de rol van het corona ouderschapsverlof uitgespeeld. Dat heeft alles te maken met het nieuwe schooljaar, toen de scholen terug open gingen. Voor oktober is voorzien dat bij een eventuele quarantainemaatregel in een school ouders kunnen terugvallen op tijdelijke werkloosheid, want het corona ouderschapsverlof is terug afgeschaft.”

Het is niet zo dat corona ouderschapsverlof ervoor heeft gezorgd dat het gewone ouderschapsverlof is verdwenen uit de cijfers loopbaanonderbreking. Maar het aandeel ervan ligt in 2020 wel systematisch lager dan in 2019: in juni was dat een kwart minder dan het jaar ervoor.

Van alle loopbaanonderbrekingen was het gewone deeltijds ouderschapsverlof in mei 2020 nog goed voor 21,1 % en dat is meer dan de 17,7 % corona ouderschapsverlof. In juni 2020 is de verhouding omgekeerd, toen was corona ouderschapsverlof groter, 23,2 % tegenover 19 % gewoon ouderschapsverlof.

Van alle medewerkers nam in mei 2020 1,7 % gewoon ouderschapsverlof, 1,4 % nam corona ouderschapsverlof; in juni was dat respectievelijk 1,5 % en 1,9 %.

^{Figuur 2:  % medewerkers met corona- of gewoon deeltijds ouderschapsverlof en verhouding % corona- en ouderschapsverlof, 2020}

Annelies Bries: “Gewoon ouderschapsverlof heeft andere modaliteiten dan het corona ouderschapsverlof. Dat kan een reden zijn om bij het gewoon ouderschapsverlof te blijven. En dat werkgevers niet verplicht waren corona ouderschapsverlof te aanvaarden, zal hier en daar ook het klassieke ouderschapsverlof in stand gehouden hebben.”

Een van de hoge verwachtingen voor corona ouderschapsverlof was dat vaders en moeders in gelijke mate hun loopbaan zouden onderbreken of verminderen ten gunste van de kinderen. Dat is niet gebeurd. In elke maand is zowel gewoon als corona ouderschapsverlof meer door moeders dan door vaders opgenomen. Van alle aanvragen voor gewoon ouderschapsverlof kwam 60 % van vrouwen. Bij corona ouderschapsverlof waren zeven op de tien aanvragen van moeders en slechts drie op tien van vaders.

Er zijn verschillende manieren voor Belgische werknemers uit de private sector om hun loopbaan te onderbreken, hetzij deeltijds, hetzij voltijds: ouderschapsverlof, palliatieve zorg en medische bijstand vallen onder de noemer thematisch verlof; daarnaast zijn ook tijdskrediet met motief en tijdskrediet landingsbaan een optie, allemaal onder specifieke eigen voorwaarden. Van mei tot en met september kwam daar door de coronacrisis het corona ouderschapsverlof bij en dat is meestal deeltijds.

Bij de medewerkers met één of andere vorm van loopbaanonderbreking zijn de leeftijdscategorieën ongelijk vertegenwoordigd. Een kwart is tussen 30 en 40 jaar oud. Bij hen zal de loopbaanonderbreking vooral zijn ingegeven door het ouderschap (ouderschapsverlof en eventueel daarna tijdskrediet met motief). Maar de best vertegenwoordigde categorie – 60 % - is toch die van de 50-plussers.

Annelies Bries: “Tot 2015 kon je vanaf 50 jaar opteren voor een landingsbaan met uitkering, vanaf 2015 is de leeftijdsondergrens opgetrokken naar 60 jaar, wat ervoor heeft gezorgd dat toen nog snel 50’ers de knoop hebben doorgehakt en met een landingsbaan zijn gestart voor de nieuwe regelgeving inging. Die verstrenging van 2015 is nog altijd merkbaar in de cijfers. Vandaag zien we dat van de medewerkers van 50 tot 55 jaar 3 % loopbaanonderbreking heeft, in de groep 55- tot 60-jarigen is dat 13 %.”

^{Over de cijfers}

^{De verzamelde gegevens zijn gebaseerd op de werkelijke gegevens van een representatieve steekproef van werknemers in dienst bij meer dan 23.000 werkgevers uit de private sector, waartoe zowel kmo’s als grote ondernemingen behoren.}