70% werknemers wil zelf loonpakket samenstellen

Brussel, 21 juni 2018 – 70,5 % van de werknemers vindt het belangrijk eigen keuzes te kunnen maken over de samenstelling van het loonpakket. Dat blijkt uit een bevraging van hr-dienstverlener Acerta bij meer dan 1.700 Belgische werknemers in maart 2018. Werknemers zijn bovendien kritischer dan twee jaar geleden over de samenstelling van hun loon. Daarbij is verloning meer dan cash alleen. Vakantie, mobiliteit en pensioen zijn de  drie belangrijke ingrediënten.

^{Figuur 1: Welke verloningskeuzes zouden de werknemers graag krijgen?}

Bovenaan het verlanglijstje van keuzemogelijkheden voor hun loonpakket zetten werknemers een mogelijke ruil tussen vakantiedagen en cash loon. 31 % zou overwegen vakantiedagen niet te nemen als ze daarvoor cash loon krijgen. Vooral de eerder jonge werknemers zijn daar vragende partij: 42 % van hen die deze keuze voorop stellen, is jonger dan 30 jaar.  Maar opgelet, ook 26 % van de werknemers ziet een ruil in de omgekeerde richting zitten. Zij willen best wel wat meer vakantie en zijn bereid die met cash loon te betalen. Een werkgever die maximaal aan de behoeften van zijn werknemers wil tegemoet komen zal dan ook de 2 mogelijkheden voorzien.

Op de pensioenhervorming en het aangekondigde mobiliteitsbudget is het nog even wachten, maar de werknemers geven alleszins aan dat die thema’s hen na aan het hart liggen. 25 % heeft blijkbaar voor zichzelf beslist dat ze best wat meer inzetten op hun pensioen voor later. Al is later relatief: het zijn in de bevraging vooral oudere werknemers die de optie om cash loon in te ruilen voor extra pensioenopbouw naar voor schuiven.

25 % van de bevraagde werknemers koppelt de samenstelling van hun loonpakket aan mobiliteit. Ze hebben er wel wat voor over om te kunnen kiezen om met een bedrijfswagen of op de elektrische bedrijfsfiets naar het werk te rijden. Ondanks de publieke negatieve aandacht voor de bedrijfswagen en het bejubelen van de fiets als mobiliteitsoplossing  blijkt uit de bevraging dat de bedrijfswagen dubbel zo populair is als de fiets. Dirk Wijns, Director van Acerta Consult: “Helemaal onlogisch is dat niet: voor wie te ver van het werk woont, zal de fiets – zelfs een elektrische – nooit een oplossing zijn. De optie cash-for-car, die er nu al is, is een goed initiatief in de goede richting, maar  onvoldoende tot oplossing voor het mobiliteitsvraagstuk. Er wordt nog veel verwacht van het bredere voorstel van een mobiliteitsbudget, dat in de maak is. Maar ook hier wordt verwacht dat de werknemer die al een bedrijfswagen heeft in eerste instantie zijn grote bedrijfswagen zal inruilen voor een kleiner model.”

Meer dan de helft van de werknemers met een bedrijfswagen geeft in de bevraging aan best te willen spelen met de verhouding: grootte auto, hybride versie en ... vakantie. Dirk Wijns: “Jawel, ook vakantie zien werknemers als een ruilelement in het mobiliteitsvraagstuk, wat bewijst dat het loonpakket algemeen en het mobiliteitspakket in het bijzonder best met een totaal frisse en veel bredere blik moet worden bekeken.”

De krapte op de arbeidsmarkt doet werknemers vermoeden dat ze hieruit voordeel kunnen putten in hun verloning. Ze stellen zich in elk geval kritischer op op dit punt. Dirk Wijns: “Op alle vragen die polsen naar de tevredenheid over het loon en het loonpakket, antwoorden werknemers 20% minder positief dan twee jaar geleden. Ze zijn kritischer over de samenstelling ervan, ze zijn strenger in hun vergelijking met anderen (collega’s en de markt), ze zijn bovendien ook minder positief over de verhouding loon-werk. Dat één en ander te maken heeft met de moeilijkheden die werkgevers ondervinden om bepaalde vacatures in te vullen en dus de opwaartse spiraal die dit met zich meebrengt, lijkt duidelijk. Bedrijven  gaan hier ook best zeer bewust mee om. Belangrijk is dat bedrijven over verloning met hun (toekomstige) werknemers de dialoog aangaan waarbij deze verloning gezien wordt  als slechts één  onderdeel van  de volledige arbeidsrelatie. Wat in de dialoog niet uit het oog mag worden verloren: verloning is slechts één aspect van de relatie tussen werkgever en werknemer en van de sociale entiteit die een onderneming vormt.  En bovendien is verloning  meer dan cash alleen.”

^{Figuur 2: Tevredenheid van werknemers over hun loonpakket, 2018 vs. 2016}

61,3 % van de werknemers vindt het belangrijk, 9,2 % vindt het zelfs zeer belangrijk om uit een aantal ingrediënten te kunnen kiezen voor de samenstelling van hun loonpakket. CEO’s en managers weten dus wat te doen, willen ze een aantrekkelijke werkgever zijn. Dat ze dat begrepen hebben, bleek al toen Acerta hen vorig jaar (2017) dezelfde vragen voorlegde: 71 % zet inderdaad in op een flexibel in te vullen loonpakket. Niets houdt de partijen dus tegen om flexibel te verlonen zonder daarom de loonkost van de organisatie te verhogen.