20% meer bonussen uitbetaald dit jaar

Een kwart van de bedienden (25,2%) uit de profitsector krijgt in 2020 een bonus op de rekening gestort. Dat is een stijging van 18% in vergelijking met 2019, toen één op vijf bedienden (21,3%) een bonus kreeg.

Ook opvallend: het gemiddelde bedrag van de bonus steeg van 2.966,13 euro in 2019, naar 5.019,51 euro in 2020. Dat is een toename van gemiddeld 69%.

^{Figuur 1: Overzicht bonussen bedienden profit in % en bedragen, 2019 vs. 2020}

Annelies Baelus, Director Legal & Reward Acerta Consult: “Het is belangrijk hierbij op te merken dat een groot deel van de in 2020 uitbetaalde bonussen refereert aan 2019 en de doelen die voor dat jaar zijn vooropgesteld. Sommige afrekeningen kunnen maar worden gemaakt als het jaar om is, vandaar de betaling in het volgende jaar. Aangezien 2019 een voorspoedig economisch jaar was en de arbeidskrapte zich in heel wat sectoren liet voelen, is het ook logisch dat het gemiddeld bedrag van de bonussen gestegen is. Daarnaast zien we dat bedrijven afstappen van een klassiek loonbeleid en nu het vast loon gaan aanvullen met een variabel loon – vaak in de vorm van een bonus -, dat meestal ook gekoppeld is aan de resultaten.”

Om straks het volledige effect te kennen van corona op de bonussen, zullen we moeten wachten op de cijfers van het eerste en het tweede kwartaal van 2021, stelt Acerta. Annelies Baelus: “Na het eerste kwartaal zullen we al een goede inschatting kunnen maken wat de impact van de coronacrisis op de bedrijfsresultaten is. Maar mogelijk zullen er wat minder bonussen uitgekeerd worden. Vooral de collectieve bonussen die gekoppeld zijn aan de winst of omzetstijging in het bedrijf, zullen volgend jaar bij veel ondernemingen lager of onbestaande zijn. Er zijn ook wel bonussen die toegekend worden op basis van andere soorten verwezenlijkingen in het bedrijf. Bijvoorbeeld bepaalde bedrijven streven naar een daling van het aantal arbeidsongevallen, en daar wordt een bonus aan gekoppeld. Die zullen wel nog uitgekeerd worden, als de onderneming die doelstelling haalt tenminste.”

De populairste bonus is en blijft de niet-recurrente bonus. 14,6% van de bedienden kreeg zo’n bonus in 2020. Het gaat om een collectieve bonus die afhangt van de vooraf bepaalde ondernemingsdoelstellingen. Vaak, maar niet altijd, gaat het dan om de bedrijfsresultaten. Dat hij zo populair is, komt omdat de niet-recurrente bonus de voordeligste is: de bruto-inspanning van de werkgever levert de grootste netto-opbrengst op voor de medewerker.  Bedrijven die zo’n bonus willen toekennen aan hun personeel moeten hem verplicht voor alle medewerkers (of voor een duidelijk afgelijnde homogene groep) afspreken. Bovendien is er een bovengrens, in 2020 lag die op € 3413 bruto.

^{Figuur 2: bruto-netto voor de verschillende types van bonussen}

De beperkingen qua bedrag van de niet-recurrente bonus maken dat nog andere bonussen populair zijn, zoals – op de tweede plaats –warranten. In 2020 werden warranten weer wat populairder dan in 2019. Pakweg 6,3% van de bedienden krijgt er dit jaar (in vergelijking met 5,9% vorig jaar). De verklaring: deze bonus kan ook individueel worden toegekend, wat hem dus flexibeler maakt dan de niet-recurrente bonus. En de verhouding bruto-netto blijft voor bedrijven en werknemers interessant. Het gemiddelde bedrag van de toegekende warrants in 2020 is 11.320 euro.

Tot slot: de bruto loonbonus is de verliezer van 2020. In 2020 ontving slechts 1,3% van de bedienden (ten opzichte van 2% in 2019) een individuele loonbonus. Het gemiddelde bedrag is in 2020 (3.750 euro) ook lager dan in 2019 (4.500 euro). De reden:  de individuele loonbonus is fiscaal de minst interessante bonusoptie.
 

^{Over de cijfers}

^{De verzamelde gegevens zijn gebaseerd op een representatieve steekproef van de werkelijke gegevens van het deel bedienden in dienst in de profit, geselecteerd uit alle werknemers in dienst bij meer dan 40.000 werkgevers uit de private sector, waartoe zowel kmo’s als grote ondernemingen behoren.}