2 op de 3 startende ondernemers heeft geen businessplan

Brussel, 5 december 2018 – België telde in 2017 114.601 starters. Dat is een verdubbeling ten opzichte van de start van dit millennium. En die trend zet zich in 2018 gewoon door. Maar 2 op 3 starters doen dit zonder een businessplan. Dat blijkt uit cijfers van de Sociale Zekerheid Zelfstandige Ondernemers (RSVZ) en hr--dienstverlener Acerta. Oorzaak: het afschaffen van de vestigingswet op 1 januari 2018 in Vlaanderen. Die voorbereiding blijft nochtans belangrijk en zelfs doorslaggevend voor de tevredenheid van starters blijkt uit ander onderzoek van hr-dienstverlener Acerta. Daarom lanceert het bedrijf de Ik Wil Starten Academie in samenwerking met KBC, Orange, Pluxee en Total.

In 2000 zijn er in België 54.107 nieuwe zelfstandigen gestart, in 2017 waren dat er 114.601. De stijging is indrukwekkend: +111,8 %. Die stijgende trend zet zich in de eerste 10 maanden van 2018 door blijkt uit cijfers van Acerta: de instroom van starters komt 10,63 % hoger uit dan in dezelfde maanden van 2017.

^{Tabel 1: instroom zelfstandigen – cijfers RSVZ}

De populatie van starters is over de jaren wel geëvolueerd: de groep van 25- tot 40-jarigen en de vertegenwoordiging van de mannen is en blijft het grootst. De stijging zit hem algemeen vooral bij de groep van 40- tot 60-jarigen, zowel bij de mannen als bij de vrouwen.

^{Tabel 2: instroom zelfstandigen, volgens leeftijd – cijfers RSVZ}

Christine Festjens, Managing Director Starters & Zelfstandigen: “Dat er meer starters zijn, geeft blijk van vertrouwen in de economie. Deze evolutie is zeker ook een gevolg van een verbeterd zelfstandigenstatuut. De 40-plussers grijpen steeds vaker hun kans op meer zelfstandigheid, gepensioneerden mogen onbeperkt bijverdienen, enz. Het zijn allemaal verklaringen voor de stijgende populariteit van het zelfstandig zijn. Zoveel ondernemingszin is toe te juichen, want daar komen nieuwe initiatieven van en uiteindelijk ook nieuwe werkgelegenheid.”

Maar onderzoek door Acerta onder starters – de Acerta Graadbarometer – toont ook het verband tussen een goede voorbereiding en het succes van de starter op langere termijn: hoe beter voorbereid, hoe groter de kans op een tevreden ondernemer.

Christine Festjens: “Vroeger was er de vestigingswet en de daaraan gekoppelde voorwaarde van beroepsbekwaamheid. Maar die wet is grotendeels komen te vervallen, nl. waar die tegenstrijdig was met de Europese wetgeving. De drempel naar de zelfstandigheid is verlaagd, de voorbereiding is veel meer een vrij initiatief van de starter geworden. Daar zit een gevaar in. Uit een bevraging van Acerta onder starters blijkt dat 2 op 3 geen businessplan heeft, terwijl dat toch een doorslaggevende succesfactor is: 46 % van wie wel een businessplan heeft, komt zeer tot uiterst tevreden uit de startfase; bij wie geen businessplan heeft, is dat maar 33 %.” 

Starten doe je meestal maar één keer en het zou zonde zijn als starters allemaal eerst dezelfde fouten moeten maken. Daarom is het belangrijk dat in het ondernemersklimaat voldoende continuïteit is ingebouwd. Starters kunnen maar beter van elkaar, van partners en van eerdere ervaringen leren.

Christine Festjens: “Soms hebben starters een duwtje nodig, want zij zijn natuurlijk typisch die mensen die de dingen het liefste zelf uitzoeken en doen; het is wellicht net die drang naar zelfstandigheid die hen de stap naar het zelfstandigenstatuut heeft laten zetten. Maar er zijn zeker voldoende verschillende netwerken, platformen, partners enz. opdat elke zelfstandige de voor hem/haar gepaste ondersteuning kan vinden, zonder te hoeven inboeten aan zelfstandigheid. Een beroep doen op de juiste assistentie toont zelfs een volwassener ondernemerszin dan alles per se zelf te willen uitzoeken.” 

Opdat niet alle starters elke keer opnieuw de hindernissen van het ondernemerschap met vallen en opstaan zouden moeten nemen, heeft Acerta de Ik Wil Starten Academie in het leven geroepen, een onderdeel van een groter Starters Programma. 2000 starters krijgen de kans om zich te laten coachen, door vier onafhankelijke coaches. In kleine groepen van maximum 20 deelnemers, worden starters telkens over een bepaald aspect van het ondernemerschap geïnformeerd, begeleid en geïnspireerd. Acerta trok hiervoor KBC, Orange, Pluxee en Total als partner aan gezien hun sterk netwerk met starters en ondernemers.

^{Over de cijfers 
Analyse werd enerzijds gebaseerd op eigen cijfers t.e.m. oktober 2018 en anderzijds op basis van de recentste cijfers van de RSVZ gaande van de periode 2000 tem 2017. Deze cijfers omvatten alle zelfstandigen, zowel in hoofd- als bijberoep. De Graadbarometer is een bevraging van Acerta bij 1000 startende zelfstandigen (sinds 2017/7 tem 2018/3) gestart over hun onderneming (hinderpalen, verrassingen, grootste uitdagingen etc. ), afgenomen in september 2018.}