1 op de 172 werknemers krijgt extraatje onder de vorm van koopkrachtpremie

Eind 2022 besliste de federale regering dat werkgevers die goede resultaten behaalden tijdens de crisis, hun personeel een eenmalige koopkrachtpremie kunnen uitkeren in de vorm consumptiecheques. Sinds 1 juni kunnen bedrijven, al dan niet in uitvoering van een sectorale afspraak daarover, hun medewerkers dat extraatje van maximum €750 dus ook effectief toekennen. Volgende sectorakkoorden werden o.a. afgesloten: de scheikundige nijverheid (PC 116), het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor Bedienden (PC200), bedienden uit de scheikundige nijverheid (PC207) en bedienden in de petroleumnijverheid (PC211), met verschillende bedragen naargelang de winstgevendheid van de bedrijven. Momenteel heeft 0,39% van de Belgische werkgevers bevestigd dat ze de koopkrachtpremie toekennen. 0,58% van de werknemers weet dat ze op een koopkrachtpremie mogen rekenen dit jaar. De meeste bedrijven die een koopkrachtpremie toekennen zijn actief in de chemie, farma, energie, logistiek en transport.

Figuur 1: Koopkrachtpremie: % werknemers dat de premie krijgt, % werkgevers dat de premie toestaat – situatie per eind september

Ellen Van Grunderbeek, juridisch experte bij Acerta Consult: “Het is afwachten of de koopkrachtpremie het succes van de consumptiecheque – die tijdens de coronacrisis in het leven werd geroepen – zal evenaren. De eerste bedrijven hebben intussen de koopkrachtpremie uitgereikt, maar hebben nog zo’n drie maanden de tijd om te beslissen. De koopkrachtpremie heeft min of meer dezelfde troeven als de toenmalige coronapremie: een lagere bijzondere RSZ-bijdrage en geen bedrijfsvoorheffing. De bestedingsmogelijkheden zijn beperkter dan bij de coronapremie, en zijn nu te vergelijken met die van de maaltijd- en de ecocheque. De eenmalige premie biedt bedrijven die mooie winsten boeken de kans om hun medewerkers een (para)fiscaal voordelig extraatje en dus extra koopkracht te gunnen, bij wijze van appreciatie voor hun bijdrage aan de mooie resultaten. Ondanks de 0% loonnorm is er dankzij de premie dus wat ruimte voor bedrijven om te belonen en zich als werkgever te onderscheiden op een krappe arbeidsmarkt..”

De toekenning van de koopkrachtpremie wordt afgesproken via een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) op sector- of op ondernemingsniveau of via een schriftelijke bijlage aan de arbeidsovereenkomst van de werknemer. In het geval van een sectorale cao definieert de sector wat wordt verstaan onder hoge en uitzonderlijk hoge winst (in 2022) en welk premiebedrag daar dan tegenover staat. In het geval van een ondernemings-cao is het aan de werkgever om aan te tonen dat die ondanks de energiecrisis goede resultaten kon aantonen, en vervolgens de premiebedragen vast te leggen. Bij een schriftelijke bijlage hoeft de werkgever niets aan te tonen.

Blijven de premiebedragen van een sectorale cao onder de wettelijke maxima, dan kunnen individuele werkgevers alsnog beslissen om hoger te gaan. Werkgevers hebben nog tot 31 december 2023 om de koopkrachtpremie uit te reiken. Werknemers hebben dan tot 31 december 2024 om hem te besteden.

Over de cijfers

De verzamelde gegevens zijn gebaseerd op de werkelijke gegevens van een set van 510.000 werknemers die op een bepaald moment in de loop van 2023 in dienst waren bij meer dan 32.000 werkgevers uit de private sector, waartoe zowel kmo’s als grote ondernemingen behoren.